Nduta Anusurika Adhabu ya Kifo Vietnam, Apokea Kifungo cha Maisha

Kutoka kwa hukumu ya kifo hadi kifungo cha maisha — safari ya Nduta ni onyo kwa wengi, changamoto kwa serikali, na ishara ya matumaini kwa wale wanaoamini katika nafasi ya pili ya maisha.

na Tony Mballa

Habari01 August 2025 - 11:13

Muhtasari

Margaret Nduta Macharia, Mkenya mwenye umri wa miaka 37 aliyepatikana na hatia ya kusafirisha kilo mbili za kokeini nchini Vietnam, amesamehewa adhabu ya kifo na badala yake kupewa kifungo cha maisha.
Hukumu hiyo imebadilishwa na Mahakama Kuu ya Vietnam baada ya mabadiliko mapya ya kisheria na jitihada za kidiplomasia kutoka Kenya.

HO CHI MINH CITY, VIETNAM, AGOSTI 1, 2025 — Mnamo Julai 2023, Margaret Nduta alikamatwa katika Uwanja wa Ndege wa Kimataifa wa Tân Sơn Nhất, Ho Chi Minh City, Vietnam, baada ya maafisa wa forodha kugundua kilo mbili za kokeini zilizofichwa kwenye mizigo yake.

Kwa mujibu wa sheria kali za madawa ya kulevya nchini humo, kupatikana na zaidi ya gramu 100 za kokeini ni kosa linaloleta adhabu ya lazima ya kifo. Machi 6, 2025, Mahakama ya Vietnam ilimhukumu kunyongwa, hali iliyosababisha majonzi makubwa kwa familia yake na umma wa Wakenya kwa ujumla.

Mzigo Wafika Bungeni, Serikali Yachukua Hatua

Kilio cha familia yake na mashirika ya kijamii kilifikia Bunge la Kenya, ambapo Mbunge Mteule Sabina Chege alitumia jukwaa hilo kuomba serikali iingilie kati mara moja.

“Ninaiomba serikali isimame imara kwa raia wetu walioko hatarini nje ya nchi. Margaret si mhalifu wa peke yake — ni dalili ya tatizo pana la vijana kutumiwa na mitandao ya ulanguzi wa kimataifa,” alisema Chege.

Kutokana na shinikizo hilo, Wizara ya Mambo ya Nje na Masuala ya Diaspora ilianza mchakato wa mawasiliano ya kidiplomasia na mamlaka za Vietnam. Katibu Mkuu wa Wizara hiyo, Dkt. Korir Sing’Oei, alitoa taarifa ya kuimarisha matumaini.

“Nduta’s case is complex and difficult, but we are doing everything possible within our disposal to secure reprieve for our national,” alisema Dkt. Sing’Oei.

Sheria Mpya Yageuza Mwelekeo

Mabadiliko ya Sheria ya Makosa ya Jinai nchini Vietnam yalikuja kwa wakati mwafaka. Sheria mpya iliyopitishwa Aprili 2025 iliondoa sharti la hukumu ya kifo kwa kesi zote za kupatikana na zaidi ya gramu 100 za kokeini, badala yake kuruhusu mahakama kutumia busara yao kutoa adhabu kati ya miaka 20 hadi kifungo cha maisha.

Kwa bahati, Nduta alikuwa bado hajakamilisha mchakato wa rufaa. Hii ilimruhusu kunufaika na mabadiliko hayo.

Athari Kuu kwa Raia Wengine wa Kenya Nje ya Nchi

Kwa mujibu wa Wizara ya Mambo ya Nje, zaidi ya Wakenya 200 wanazuiliwa katika magereza ya Asia kwa makosa yanayohusiana na mihadarati. Mataifa kama China, Thailand na Malaysia yameweka sheria kali zisizo na nafasi ya kujitetea kwa urahisi.

Mashirika ya haki za binadamu sasa yamesisitiza haja ya elimu ya umma kuhusu hatari za kusafirisha mizigo ya watu wengine nje ya nchi.

“Nduta ni mhanga wa mtandao mkubwa wa ulanguzi. Tunahitaji serikali kusaidia vijana kuelewa kuwa kazi za ‘kupokea mizigo’ au ‘kusafirisha zawadi’ zinaweza kuwa tishio la maisha,” alisema Mary Achieng’ wa shirika la Safe Abroad Kenya.

Nini Kinafuata Kwa Nduta?

Huku akiwa gerezani kwa kifungo cha maisha, matumaini bado yapo kwamba Nduta anaweza kupata msamaha wa rais chini ya katiba ya Vietnam, hasa iwapo serikali ya Kenya itaendelea na mazungumzo ya kidiplomasia.

Mwisho Wenye Tumaini, Lakini Funzo Gumu

Hadithi ya Nduta si ya mtu mmoja tu, bali ni mwamko wa kitaifa kuhusu hatari zinazowakumba vijana wetu ughaibuni. Ni changamoto ya kijamii, ya kisheria na ya kibinadamu.