Samia Suluhu Hassan Ashinda Uchaguzi wa Tanzania

DODOMA, TANZANIA, Jumamisi, Novemba 1, 2025 — Rais wa Tanzania Samia Suluhu Hassan ameshinda uchaguzi wa nchi hiyo uliofanyika Oktoba 29, akiwa na asilimia zaidi ya 97 ya kura, matokeo rasmi yanaonyesha.

Ushindi huu unajiri baada ya kampeni yenye utata ambapo viongozi wakuu wa upinzani walikamatwa au kuzuiawa kugombea, jambo ambalo lilisababisha maandamano na kuharibika kwa mtandao katika miji mikuu.

Viongozi wa Upinzani Wamekandamizwa

Tundu Lissu, kiongozi wa chama cha upinzani Chadema, amekuwa gerezani kwa miezi kadhaa akituhumiwa kwa mauaji ya jinai ya taifa baada ya kudai mageuzi ya uchaguzi muhimu kwa huru na haki.

Luhaga Mpina wa ACT-Wazalendo alizuia kugombea. Wakosoaji wanasema hatua hizi zilipunguza ushindani na kuathiri uhalali wa uchaguzi.

Mashirika ya haki za binadamu, ikiwa ni pamoja na Amnesty International, yametoa ripoti kuhusu wizi wa watu, kukamatwa bila sababu na mateso kabla ya uchaguzi. Kamati ya Umoja wa Mataifa imeorodhesha zaidi ya visa 200 vya wizi wa watu tangu 2019.

Maandamano na Usalama Mkali

Maandamano yalianza Dodoma, Dar es Salaam na miji mingine baada ya kutangazwa kwa matokeo. Vikosi vya usalama, ikiwemo jeshi, vilitumwa kudhibiti hali hiyo.

Huduma za mtandao zilikatika kwa vipindi vya muda, jambo lililozua hofu kuhusu uwazi na uhuru wa maoni.

Vyombo vya habari vya ndani viliripoti kukamatwa kwa watu kadhaa wakati wa migongano kati ya waandamanaji na vikosi vya usalama.

CCM Inaendelea Kudhibiti Madaraka

Chama tawala cha Chama Cha Mapinduzi (CCM) kimeendelea kudhibiti madaraka ya nchi kwa miongo kadhaa.

Wachambuzi wanasema ushindi wa aina hii ni wa kipekee katika Afrika Mashariki, unaolinganishwa na matokeo nchini Rwanda chini ya Rais Paul Kagame.

Ukubwa wa ushindi huu haujawahi kushuhudiwa Tanzania, kwa mujibu wa wachambuzi wa International Crisis Group. Unadhihirisha ukandamizaji wa nafasi za kisiasa na vizuizi kwa sauti za upinzani.

Mrejesho wa Kimataifa

Waangalizi wa kimataifa na mashirika ya haki za binadamu wameonyesha wasiwasi kuhusu hali ya kisiasa Tanzania.

Amnesty International imeelezea hatua za serikali kama kupunguza uhuru muhimu, huku wajumbe wa Umoja wa Mataifa wakionya kuwa ukandamizaji wa upinzani unahujumu misingi ya kidemokrasia.

Hata hivyo, viongozi kadhaa wa kikanda wamekubali matokeo ya uchaguzi, jambo linaloonyesha mvutano kati ya utambulisho wa kidiplomasia na utetezi wa mageuzi ya kisiasa.

Hatua Inayofuata

Rais Hassan anaanza muhula mwingine huku akishikilia umakini mkubwa kutoka kwa wananchi na mashirika ya kiraia.

Harakati za vijana na mashirika ya kiraia zinatarajiwa kuendelea kushinikiza mageuzi ya kisiasa na uwazi zaidi.

Serikali inasisitiza uthabiti na maendeleo, ikionyesha ushindi huu kama dhamana ya kuendeleza miradi ya maendeleo.

Wakosoaji wanashauri kuwa uthabiti wa kisiasa uliopatikana kwa njia ya ukandamizaji unaweza kudhoofisha imani ya wananchi kwa muda mrefu.