Rais wa Tanzania, Samia Suluhu Hassan, ameapishwa rasmi kwa muhula wa pili Jumatatu mjini Dodoma, chini ya ulinzi mkali wa majeshi ya usalama, baada ya uchaguzi uliochafuliwa na ghasia, shutuma za udanganyifu, na kukamatwa kwa viongozi wa upinzani.
Sherehe hiyo ya kuapishwa imefanyika katika viwanja vya kijeshi vya Chamwino, mkoani Dodoma, na kuhudhuriwa na viongozi wachache wa serikali, mabalozi, na maafisa wa jeshi. Wananchi hawakuruhusiwa kuhudhuria, huku matangazo yakirushwa moja kwa moja kupitia Shirika la Utangazaji la Taifa (TBC).
Rais Samia ameahidi kulinda katiba na kudumisha umoja wa taifa. “Naapa kuwa mwaminifu kwa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania na kuitumikia kwa uadilifu na heshima,” alisema katika hotuba yake fupi mara baada ya kula kiapo mbele ya Jaji Mkuu, Profesa Ibrahim Juma.
Upinzani Wapinga Matokeo
Vyama vya upinzani vikiwemo Chadema na ACT-Wazalendo vimekataa matokeo ya uchaguzi huo, vikidai kuwa haukuwa huru wala wa haki.
Kiongozi wa Chadema, Freeman Mbowe, alidai kuwa wagombea wao walizuiwa kushiriki katika baadhi ya majimbo, huku maelfu ya wafuasi wao wakikamatwa siku za kampeni.
“Uchaguzi huu ni wa vitisho, wa kupangwa, na umeua demokrasia nchini mwetu,” alisema Mbowe kupitia ujumbe aliouweka katika ukurasa wake wa X (zamani Twitter).
Kwa mujibu wa Tume ya Uchaguzi ya Taifa (NEC), Rais Samia alipata kura zaidi ya asilimia 98, akiwashinda wapinzani waliobaki ambao wengi wao walidai kutishiwa au kuzuiwa kufanya kampeni.
Maandamano Yaliyogeuka Machafuko
Takwimu kutoka kwa mashirika ya haki za binadamu zinaonyesha kuwa watu wasiopungua 12 waliuawa na mamia kujeruhiwa katika maandamano yaliyoshuhudiwa jijini Dar es Salaam, Mwanza na Arusha baada ya matokeo kutangazwa.
Shirika la Human Rights Watch (HRW) limetoa wito kwa serikali ya Tanzania kufanya uchunguzi huru kuhusu vifo hivyo.
“Serikali lazima ihakikishe uwajibikaji kwa wale waliohusika na matumizi ya nguvu kupita kiasi,” lilisema shirika hilo.
Jeshi la Polisi nchini Tanzania lilikataa madai ya kutumia nguvu kupita kiasi, likisema lilichukua hatua za kulinda usalama wa raia na mali zao.
Mazungumzo na Umoja wa Mataifa
Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa, António Guterres, kupitia msemaji wake, alitoa wito wa “kuheshimu haki za raia na kuhifadhi amani” baada ya ghasia hizo.
“Alisema UN iko tayari kusaidia Tanzania katika kukuza mazungumzo ya kisiasa ili “kurejesha imani ya wananchi katika taasisi za uchaguzi.”
Wakati huo huo, viongozi wa Jumuiya ya Afrika Mashariki (EAC) wamepongeza kuapishwa kwa Rais Samia, wakiahidi kushirikiana naye katika kuimarisha uchumi na ushirikiano wa kanda.
Samia Ahidi Mageuzi
Katika hotuba yake ya kwanza kama rais aliyechaguliwa kwa muhula wa pili, Samia alisisitiza kwamba serikali yake itaendelea kuwekeza katika maendeleo ya kijamii, elimu, na miundombinu.
“Tunaendelea kujenga Tanzania mpya yenye umoja, usawa, na fursa kwa wote,” alisema, akiahidi pia “kuendeleza juhudi za kukuza demokrasia kwa njia ya mazungumzo na si migawanyiko.”
Hata hivyo, wachambuzi wa siasa wanasema changamoto kubwa mbele yake ni kurejesha imani ya wananchi na jumuiya ya kimataifa kuhusu mustakabali wa demokrasia nchini Tanzania.
Shinikizo la Ndani na Nje
Baadhi ya wabunge wa upinzani wameahidi kuwasilisha malalamiko yao kwa Mahakama ya Afrika Mashariki, wakidai ukiukwaji wa haki za binadamu na uharibifu wa demokrasia.
Mashirika ya kimataifa, yakiwemo Amnesty International na EU Election Observation Mission, yameeleza “wasiwasi mkubwa” kuhusu mwenendo wa uchaguzi na wamesema wataendelea kufuatilia hali ya haki za kisiasa nchini humo.
Tanzania Yapita Kipindi Kigumu
Kwa sasa, mitaa mikuu ya Dodoma na Dar es Salaam iko chini ya ulinzi mkali wa polisi na vikosi vya jeshi.
Mitandao ya kijamii kama X na Facebook ilipungua kasi wakati wa kipindi cha kuapishwa, hali iliyowafanya wanaharakati wa kidigitali kuhoji uhuru wa habari.
Wananchi wengi wamekuwa wakieleza mitazamo tofauti kuhusu uhalali wa uchaguzi huo. Wengine wanapongeza uthabiti wa serikali, huku wengine wakisema ni ishara ya kuporomoka kwa demokrasia.
Huku Samia Suluhu Hassan akianza muhula wake wa pili madarakani, macho yote yameelekezwa kwake kuona kama ataweza kuunganisha taifa lililogawanyika kisiasa, na kurejesha imani ya wananchi katika taasisi za serikali.






© Radio Jambo 2024. All rights reserved