Jirongo: Familia Yapinga Madai ya Ajali, Yataka Uchunguzi Huru

NAIROBI, KENYA, Jumatatu, Desemba 15, 2025 – Familia ya aliyekuwa Mbunge wa Lugari, Cyrus Jirongo, inaiomba serikali ifanye uchunguzi kamili kuhusu kifo chake baada ya ajali ya gari kwenye barabara ya Nairobi–Nakuru mapema asubuhi ya Jumamosi, Desemba 13, 2025.

Polisi walisema ilikuwa ajali ya barabarani, lakini familia inasema harakati zisizoelezeka kwenda Naivasha masaa kabla ya ajali zinapaswa kuchunguzwa.

Familia Yalia Maswali Kuhusu Kifo cha Jirongo

Jirongo, mwenye umri wa miaka 64, alitarajiwa kurudi nyumbani kwake Gigiri, Nairobi, Ijumaa usiku, Desemba 12, 2025.

Badala yake alipatikana akiwa Naivasha, akielekea Nairobi wakati ajali ilipotokea karibu saa 3:00 asubuhi.

George Khaniri, mwenyekiti mwenza wa kamati ya mazishi, alieleza shaka juu ya hadithi rasmi:

"Ijumaa usiku nilikuwa na Jirongo na hakuniambia anaenda nyumbani… Sasa sielewi alivyopata ajali Naivasha na kufariki. Kifo cha Jirongo si cha kawaida. Hii ni siri inayopaswa kufumbuliwa."

Familia inasema uchunguzi wa kina unaoongozwa na serikali pekee unaweza kufafanua ni kwanini aligeuka kutoka kwenye mpango wake wa kawaida.

Wito kwa Uchunguzi Unaotumia Teknolojia

Fred Gumo, aliyewahi kuwa Mbunge wa Westlands, aliiomba serikali kutumia kamera za CCTV na teknolojia nyingine kufuatilia harakati za Jirongo:

"Tunaomba maafisa wa serikali wafanye kila linalowezekana… Kamera lazima zimetambua gari hili lilipoondoka Karen, kwenda Naivasha, kisha kurudi Nairobi."

Familia inasema hakuna mashahidi huru na inaangazia kwamba vyombo vya usalama pekee vinaweza kutoa majibu ya kuaminika.

Matokeo Yanayopingana ya Uchambuzi

Ripoti ya uchambuzi wa ajali iliyofanywa na marafiki inahoji maelezo ya polisi kuhusu mgongano wa kichwa. Ripoti inaonyesha:

Gari la Mercedes-Benz E350 lilipata uharibifu upande wa nyuma kushoto, likionyesha limepigiwa na gari kubwa zaidi. Mgongano wa mbele huenda ulikuwa ni matokeo ya pili, ikionyesha ajali yenye migongano mingi.

Dereva wa basi, Tiras Kamau, alikamatwa kwa muda mfupi lakini baadaye akarudishwa huru huku uchunguzi ukiendelea.

Tofauti za Muda Zimeibuliwa

Seneta George Khaniri aliripoti tofauti za muda:

Alikutana na Jirongo saa 1 asubuhi katika Karen Oasis akiwa na Spika Moses Wetangula na wengine. Alimuita Jirongo saa 10:58 jioni Ijumaa, na kusema alikuwa akielekea nyumbani, hakutaja Naivasha. Mkewe Jirongo alimpigia simu saa 3:23 asubuhi akiomba msaada baada ya ajali.

Familia inasema tofauti hizi zinahitaji ufafanuzi wa haraka.

Familia na Jamii Walia kwa Simba

Jirongo, aliyeelezewa kama nguzo ya familia na jamii, atazikwa Desemba 30, 2025, Lumakanda, Kaunti ya Kakamega.

Mwana wa familia alisema:

"Ni pigo kwa familia; hatukuishia kutegemea hili… Amekuwa kiongozi si kwa taifa tu, bali kwa familia."

Mwanaume mwingine wa familia aliongeza:

"Hatujui pa kuanza kama familia. Alikuwa kila kitu kwetu. Tunawaomba Wakenya walia nasi."

Urithi wa Kisiasa

Cyrus Jirongo alikuwa kiongozi mashuhuri wa siasa za Kenya kwa zaidi ya miongo mitatu:

Alizaliwa Machi 21, 1961, na kuhudhuria Shule ya Upili ya Mang’u. Aliongoza Youth for KANU ’92 mwanzoni mwa miaka ya 1990.

Alihudumu kama Mbunge wa Lugari 1997–2002 na 2007–2013. Aliteuliwa kuwa Waziri wa Maendeleo ya Vijijini mwaka 2002. Alikimbilia urais 2017 chini ya chama UDP, akipata takriban kura 11,000.

Chama cha UDP Kinaishinikiza Serikali Kuchunguza

Tawi la UDP la Busia linadai uwazi. Katibu wa Shirika, John Adawa Ichasi, alisema:

"Wachunguzi wenye uwezo lazima waweke wazi ni nani aliyeongea naye, aliyeonana naye, na kwanini alisafiri kwenda Naivasha. Wakenya wanastahili majibu."

Katibu Mkuu wa UDP Sospeter Ojaamong na watendaji wa chama wanapanga kutembelea Lugari kutia pole familia kabla ya kuandaa Mkutano wa Kitaifa wa Wajumbe.

Siri Inaendelea

Licha ya kauli rasmi, maswali bado yako kuhusu saa za mwisho za maisha ya Cyrus Jirongo. Ukiwa na matokeo ya uchambuzi yanayopingana, harakati zisizoelezeka, na urithi wa kisiasa wa juu, familia na wafuasi wanaiomba serikali ifanye uchunguzi huru na wa kina.

Kifo cha Jirongo ni jambo la kitaifa, likileta maswali kuhusu usalama, uwajibikaji, na uwazi kwa viongozi mashuhuri nchini Kenya.