Oburu Oginga: Musa wa Israeli Alioa Mluo

Oburu Oginga, mwanasiasa mkongwe wa Kenya, amezua hisia mseto baada ya kudai kuwa Musa wa Israeli, nabii anayejulikana katika Biblia, alioa mwanamke Mluo aitwaye Zipporah.

Akizungumza katika tamasha la Piny Luo lililofanyika Kaunti ya Migori, Oburu alieleza mtazamo wake kuhusu historia ya Waloo, akihusisha chimbuko lao na Misri, Mto Nile na simulizi za kidini.

Kauli hizo, zilizonaswa kwenye video inayosambaa mitandaoni, zimechochea mjadala mpana kuhusu utamaduni, imani na usahihi wa kihistoria.

Jukwaa la Kuadhimisha Utamaduni wa Waluo

Tamasha la Piny Luo ni hafla ya kila mwaka inayowaleta pamoja wazee wa jamii, viongozi wa kisiasa, wasomi na vijana kusherehekea mila, lugha, muziki na historia ya Waluo./

Hafla hiyo hujumuisha maonyesho ya ngoma za asili, hadithi simulizi na mijadala ya kitamaduni.

Oburu Oginga alikuwa miongoni mwa wageni mashuhuri walioalikwa kuzungumza kuhusu chimbuko na safari ya kihistoria ya Waloo.

“Zipporah Alikuwa Mwanamke Mluo”

Katika hotuba yake, Oburu alisema:

"Na unajua yule mtu aliyeitwa Musa wa Israeli alikuwa na mke aliyeitwa Zipporah. Na huyu mke alikuwa mwanamke Mluo."

Kwa mujibu wa Oburu, wakati Waisraeli walipoondoka Misri, watu weusi walikatazwa kuondoka pamoja nao.

Alidai kuwa Zipporah aliachwa nyuma na baadaye akarudi kwa watu wake, waliokuja kuwa jamii ya Waloo.

Kauli hiyo iliwagawa waliohudhuria, baadhi wakishangilia huku wengine wakionesha shaka

Waluo Kama Sehemu ya Waniloti

Oburu alieleza kuwa mababu wa Waloo walianza safari yao kutoka Misri, wakifuata mkondo wa Mto Nile kuelekea kusini.

Alidai kuwa Wamisri waliwafuatilia kwa kutumia mto huo baada ya kugundua walikuwa wanatoroka.

Aliongeza kuwa walipoendelea na safari, baadhi ya makundi yalibaki njiani, na hatimaye kuzalisha jamii mbalimbali za Waniloti kama Dinka na wengine.

"Walikuwa wakifuata Nile, ndiyo maana wanaitwa Waniloti," alisema.

Asili ya Jina “Luo”

Katika sehemu nyingine ya hotuba yake, Oburu alidai kuwa jina “Luo” lina uhusiano na China.

"Ukienda China, kuna mahali panaitwa Mto Luo, na wanasema mto huo una bahati," alisema.

Aliunganisha imani hiyo na mtazamo wa Waloo kuhusu mito kama vyanzo vya uhai na baraka.

Video ya hotuba ya Oburu ilisambaa kwa kasi mitandaoni na kuzua maoni mseto. Baadhi ya watu walimtetea, wakisema historia ya Afrika imekuwa ikisimuliwa kutoka mtazamo wa nje kwa muda mrefu.

Wengine walikosoa madai hayo, wakisema hayana msingi wa kihistoria na yanaweza kupotosha umma.

Kundi jingine lilichukulia kauli hizo kwa mzaha, likitengeneza vibonzo na kejeli mitandaoni.

Historia Simulizi Dhidi ya Ushahidi

Wataalamu wa masuala ya utamaduni wanasema historia simulizi ni muhimu katika jamii za Afrika, lakini wanaonya dhidi ya kuwasilisha simulizi za kiishara kama ukweli kamili wa kihistoria.

Wanahistoria wanaeleza kuwa ingawa Waluo ni sehemu ya jamii kubwa ya Waniloti, hakuna ushahidi wa kitaaluma unaothibitisha kuwa Zipporah, mke wa Musa wa Israeli, alikuwa Mluo.

Mila za Mazishi na Mabadiliko ya Nyakati

Katika taarifa tofauti ya hivi karibuni, Oburu alieleza kwa nini familia yao ilimzika dada yao, Beryl Achieng, katika Kang'o Ka Jaramogi, hatua iliyokiuka mila za Waloo.

Alisema mabadiliko ya kijamii, ongezeko la watu na upungufu wa ardhi vimewalazimu watu kufikiria upya desturi za jadi.

Kauli za Oburu zimefufua mjadala mpana kuhusu utambulisho wa Waafrika, historia na nafasi ya viongozi katika kusimulia simulizi za jamii.

Wapo wanaoziona kama hadithi za kitamaduni zenye lengo la kuimarisha fahari ya jamii.

Wengine wanaonya kuwa simulizi kama hizo zinapaswa kutolewa kwa uangalifu mkubwa.

Iwe kauli za Oburu zitachukuliwa kama historia halisi au hadithi za kiishara, zimevutia hisia za wengi.

Zinaonyesha nguvu ya simulizi katika kujenga utambulisho wa jamii na umuhimu wa mjadala wa wazi unaozingatia ushahidi na heshima kwa mila.