DODOMA, TANZANIA, Jumapili, Novemba 2, 2025 — Mamlaka nchini Tanzania zimeonya kuwa makundi ya wageni yanapanga maandamano katika miji mikubwa, siku moja tu baada ya Rais Samia Suluhu Hassan kutangazwa mshindi wa uchaguzi mkuu wa wiki iliyopita.
Katika taarifa iliyotazamwa na The Star, polisi walisema taarifa za kijasusi zinaonyesha kuwa mamia ya wageni—wanaodaiwa kuingizwa nchini kwa pikipiki (boda boda)—waliingia kinyume cha sheria kwa nia ya kuchochea maandamano na kusababisha vurugu.
“Tanzania Police imepokea taarifa kuwa kundi la raia wa kigeni wako nchini wakiwa na nia ya kufanya uhalifu, ikiwemo kuleta vurugu. Watu hawa wanajifanya kufanya kazi mbalimbali, ikiwemo kuendesha boda boda,” ilisomeka sehemu ya taarifa ya polisi.
Wageni Waripotiwa Kusambaa Kanda Kuu
Kwa mujibu wa taarifa hizo, wageni hao wanadaiwa kufanya shughuli katika mikoa ya Arusha, Dar es Salaam, Mbeya, Mwanza, Songwe, na maeneo mengine.
Polisi walisema uchunguzi unaendelea na wakawataka wananchi kutoa taarifa iwapo watamkaribisha au kumhifadhi mtu wa kigeni ambaye shughuli zake hazijulikani au zinaonekana kuwa za mashaka.
“Tunafuatilia taarifa hizi kwa lengo la kuchukua hatua kwa mujibu wa sheria. Mwananchi yeyote anayemhifadhi mgeni ambaye hana kazi inayojulikana au anafanya shughuli za kutiliwa shaka anatakiwa kutoa taarifa kwa maafisa wa serikali,” taarifa iliongeza.
Mamlaka pia zimeonya kuwa Watanzania au kampuni zitakazobainika kuwahifadhi wageni hao watakamatwa na kufikishwa mahakamani.
Hata hivyo, polisi hawakufichua uraia wa watu wanaodaiwa kupanga kuvuruga amani ya nchi.
Ushindi wa Samia Suluhu Wazua Sintofahamu
Onyo hilo limekuja siku moja baada ya Rais Samia Suluhu Hassan kutangazwa mshindi wa uchaguzi uliotajwa kuwa na ushindani mkubwa.
Samia, ambaye aliingia madarakani mwaka 2021 kufuatia kifo cha mtangulizi wake John Pombe Magufuli, alidaiwa kupata asilimia 98 ya kura zote zilizopigwa, kwa mujibu wa Tume ya Uchaguzi.
Lakini ushindi huo umekabiliwa na mashaka makubwa kutoka kwa vyama vya upinzani na waangalizi wa kimataifa, waliodai uchaguzi haukuwa huru wala wa haki.
Waangalizi waliripoti visa vya vitisho, ukiukaji wa taratibu, na vizuizi vya mawasiliano wakati wa upigaji kura. Baadhi ya vituo vya kupigia kura vilishuhudia maandamano na uharibifu wa vifaa vya uchaguzi.
Vifo na Ghasia Zatanda Baada ya Uchaguzi
Vyombo vya habari vya ndani vimeripoti vifo kadhaa kufuatia vurugu zilizoibuka baada ya kutangazwa kwa matokeo, huku baadhi ya vyanzo vikikadiria kuwa watu hadi 700 wamepoteza maisha katika kipindi cha siku tatu za machafuko.
Serikali bado haijatoa idadi rasmi ya vifo hivyo.
Mashirika ya haki za binadamu yamelaani matumizi ya nguvu kupita kiasi na kutaka kufanyika uchunguzi huru kuhusu mauaji hayo.
“Tunaishauri serikali ya Tanzania kuhakikisha uwazi, kuheshimu haki za raia na kulinda maisha ya watu katika kipindi hiki nyeti,” liliandika shirika moja la haki za binadamu kutoka Nairobi.
Tuhuma za Vizuizi vya Mawasiliano
Waangalizi wa uchaguzi walihusisha idadi ndogo ya wapiga kura na hofu ya vurugu pamoja na vizuizi vya mawasiliano vilivyowekwa na serikali.
Wakati wa kupiga kura, mitandao kadhaa ya kijamii haikuweza kupatikana, huku watumiaji wakidai serikali ilizima intaneti ili kudhibiti taarifa na kuzuia upinzani kusambaza ushahidi wa udanganyifu.
Vyama vya upinzani vilituhumu serikali kwa kutumia mbinu hizo kuficha makosa ya uchaguzi.
Upinzani Wataka Uchaguzi Urudiwe
Baada ya matokeo hayo, viongozi wa upinzani wameyakataa matokeo na kutaka uchaguzi mpya uandaliwe chini ya usimamizi wa kimataifa.
“Tanzania inastahili uchaguzi huru na wa haki,” alisema msemaji wa upinzani Juma Mdee. “Matakwa ya wananchi yalinyamazishwa kupitia hofu na udanganyifu.”
Wameitaka Jumuiya ya Afrika Mashariki (EAC), Umoja wa Mataifa (UN) na Umoja wa Afrika (AU) kuingilia kati ili kuzuia taifa hilo kuingia kwenye machafuko zaidi.
Dunia Yafuatilia kwa Makini
Jamii ya kimataifa imeonyesha wasiwasi mkubwa kuhusu hali ya Tanzania, ikitoa wito wa utulivu na mazungumzo ya kisiasa.
Vyanzo vya kidiplomasia vimesema balozi kadhaa za nchi za Magharibi jijini Dar es Salaam zimetoa tahadhari kwa raia wao kuepuka mikusanyiko mikubwa na kuwa waangalifu.
Umoja wa Mataifa na Umoja wa Afrika wametoa matamko yakisisitiza umuhimu wa kuheshimu misingi ya kidemokrasia na kulinda haki za raia.
Raia Waombwa Kuwajibika na Kuripoti Wageni
Wakati serikali ikiongeza ulinzi katika maeneo muhimu, polisi wamewataka raia kubaki watulivu lakini wawe macho.
“Watanzania lazima tushirikiane kulinda amani na utulivu. Mtu yeyote mwenye taarifa kuhusu wageni wa kutiliwa shaka au mikusanyiko haramu aripoti mara moja kwa mamlaka husika,” taarifa ilisema.
Doria zimeimarishwa katika miji mikubwa ikiwemo Dar es Salaam, Arusha, na Mwanza, kutokana na hofu ya kuibuka kwa maandamano mapya.
© Radio Jambo 2024. All rights reserved