Kenya Haitaki Vita na Uganda – Mudavadi

NAIROBI, KENYA, Jumatano, Novemba 19, 2025 – Katibu Mkuu wa Baraza la Mawaziri Musalia Mudavadi amepuuzilia mbali madai kuwa Uganda inapanga kuivamia Kenya na kuchukua Bahari ya Hindi.

Akijibu hoja ya Mbunge Caroli Omondi, Mudavadi amesema Kenya inaheshimu mikataba ya kimataifa inayolinda haki za mataifa yasiyo na bandari.

Kauli hiyo inakuja baada ya Rais Yoweri Museveni kusema Uganda ina haki ya kupata Bahari ya Hindi kutokana na kile alichokiita mipaka ya Afrika isiyo na mantiki.

 Mudavadi ametoa hakikisho mbele ya Bunge kwamba Kenya haina nia ya kuingia katika mzozo wa kijeshi na Uganda, licha ya madai yanayosambazwa kuhusu mpango wa taifa hilo jirani kuivamia Kenya na kuchukua Bahari ya Hindi.

Mudavadi alizungumza katika kikao cha Bunge la Kitaifa siku ya Jumatano, akijibu hoja ya Mbunge wa Suba Kusini, Caroli Omondi, ambaye aliomba ufafanuzi kuhusu taarifa hizo zilizotolewa na baadhi ya duru za kisiasa na kijeshi.

Omondi aliuliza swali lililosababisha mjadala mpana, akitaka kujua hatua ambazo serikali imechukua kuhusu kile alichokiita madai ya Uganda kutaka kuivamia Kenya na kuchukua Bahari ya Hindi.

Katika swali lake bungeni, alisema:

"Mheshimiwa Spika, je Katibu Mkuu wa Baraza la Mawaziri anaweza kufahamisha Bunge kuhusu hatua ambazo serikali imechukua kukabiliana na madai ya hivi karibuni ya Uganda kwamba wanataka kuivamia Kenya na kuchukua Bahari ya Hindi…"

Omondi alirejelea pia historia ya kile alichokiita utasisi wa kijeshi kutoka Uganda katika mataifa mbalimbali ya Afrika Mashariki na Kati kama Sudan Kusini, Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo, Rwanda, Somalia na Burundi.

Mudavadi, alipotoa majibu yake, alikanusha madai hayo akisema hayana msingi wowote na kwamba Kenya inaongozwa na misingi ya diplomasia na ushirikiano wa kikanda.

"Ninataka tu kusema kwamba kunao mikataba na wajibu vinavyohusu mataifa yasiyo na bandari, na Mkataba wa Mwongozo wa Umoja wa Afrika ni moja ya nyaraka hizo."

"Ninataka kuwahakikishia kuwa hatutaki kuingia vitani. Sisi kama nchi tumekuwa tukitoa njia salama na njia huru kwa bidhaa kutoka mataifa yasiyo na bandari, na hatuko karibu kubadilisha hilo."

Mudavadi alisema hatua hizo sio tu wajibu wa kimataifa, bali pia ni njia ya kuimarisha uhusiano wa kibiashara na kisiasa na majirani ndani ya Jumuiya ya Afrika Mashariki.

Mudavadi alikumbusha Bunge kuwa Kenya imekuwa ikiheshimu kwa muda mrefu taratibu za kimataifa zinazowapa majirani kama Uganda, Rwanda, Burundi na Sudan Kusini haki ya kupata njia ya kufika baharini.

"Tumekuwa tukizingatia wajibu wetu wa kimataifa kwa muda mrefu, na kufanya hivyo kutusaidia kukuza amani, biashara na urafiki katika eneo hili."

Alisisitiza kuwa Nairobi haitavutwa kwenye mazungumzo ya kichokozi, na badala yake itaendelea kutekeleza sera ya mambo ya nje inayozingatia amani, ushirikiano na heshima kwa sheria za kimataifa.

Mbunge Omondi pia alitaka hakikisho kuhusu usalama wa wabunge wanaotarajiwa kwenda Uganda kwa mashindano ya michezo ya mabunge ya Afrika Mashariki.

"Ningependa pia kupata hakikisho kwamba tutakuwa salama tutakapokwenda Uganda kwa michezo ya mabunge."

Kauli hiyo ilisababisha kicheko bungeni. Mudavadi alijibu kwa utani kabla ya Spika kumkatiza, akisema:

"Ninataka tu kumhakikishia kwamba watakuwa salama watakapokwenda Uganda kwa michezo ya mabunge."

Spika Moses Wetang’ula aliingiza utani akisema hakuna ushahidi unaoonyesha kuwa hali inaweza kuwa tofauti.